100 lat temu, 8 lutego 1920 r. Matarnia, Firoga i Klukowo powróciły do Polski

Wszyscy znamy datę odzyskania niepodległości przez Polskę – jest to 11 listopada 1918 r. Niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że tereny dzisiejszej dzielnicy Matarnia (wsie Firoga, Klukowo, Matarnia i Rębiechowo) należące wówczas do powiatu kartuskiego, dopiero 8 lutego 1920 r. zostały przejęte przez wojska Frontu Pomorskiego i przeszły pod administrację II Rzeczypospolitej. Stało się to dzięki wysiłkom dyplomatycznym zwieńczonymi traktatem w Wersalu podpisanym 10 stycznia 1920 r. Złota Karczma (Goldkrug) została włączona do utworzonego Wolnego Miasta Gdańska.

Prezentujemy fragment historii tych dni z książki o historii Matarni oraz polecamy udział w jutrzejszych gdańskich obchodach powrotu Pomorza do Polski
https://www.gdansk.pl/wiadomosci/zaslubiny-polski-z-morzem-gdansk,a,164097?fbclid=IwAR3iHehSUfsyupjKdOPV8EKl9fxwz2BSAcCZqyf5pdtuX8-5XUpih8BN9HM

„10 stycznia 1920 roku, na mocy wprowadzonych w życie postanowień traktatu wersalskiego, stolica Pomorza Gdańskiego została formalnie odłączona od Niemiec i po zdemilitaryzowaniu obsadzona siłami wojsk alianckich. Władzę w mieście objął pełnomocnik Głównych Mocarstw Sprzymierzonych i towarzyszonych (Ententy) oraz tymczasowy Wysoki Komisarz Ligi Narodów. Rozpoczęto też praktyczne przygotowywanie planów utworzenia Wolnego Miasta Gdańska, zwanego „państwem gdańskim”, pod protektoratem Ligi Narodów, któremu miały podlegać administracyjnie oba gdańskie powiaty – nizinny i wyżynny. Zmiany te wywołały kolejne wiece i zebrania agitacyjne i protestacyjne organizowane przez ludność zamieszkującą Matarnię i miejscowości z najbliższej okolicy, optującą aktywnie za przyłączeniem w granice Polski. Zebrania i wiece odbywały się tradycyjnie – w Matarni w lokalu Kupera, w Rębiechowie Krausego, a w Firodze Kiewerta. Ten czas to nie tylko zebrania, wiece i manifestacje niepodległościowe, ale i też czas zabaw i radości z zakończonej wojny i powrotu Polski na mapę Europy. Jedną z nich zorganizowało w Firodze w niedzielę 10 stycznia 1920 roku o godzinie 17 miejscowe Towarzystwo Ludowe. W niedzielę 5 września 1920 roku specjalna międzynarodowa komisja graniczna pod przewodnictwem generała Charlesa Josepha Duponta rozszerzyła granice Wolnego Miasta Gdańska i Polski od Bałtyku w okolicy Sopotu do Jeziora Łąkie w okolicy Trzepowa. Nie ustalono wtedy jeszcze, kiedy nowa
regulacja granic wejdzie w życie. W jej wyniku Polska otrzymała m.in. Klukowo i Matarnię, a Gdańsk osadę Goldkrug. W wyniku regulacji granicznych część wchodzących w ich skład miejscowości została włączona w granice Polski, a część do utworzonego 15 listopada 1920 roku Wolnego Miasta Gdańska. I tak, w granicach państwa polskiego i powiatu kartuskiego znalazła się Matarnia, Firoga, Klukowo z wybudowaniami i Rębiechowo, a Złota Karczma stała się częścią Wolnego Miasta Gdańska..”

Napisz komentarz

trzynaście + 15 =